Απο το TV χωρίς σύνορα
Η κατάρρευση της αλυσίδας των τοξικών ομολόγων αρκούσε για να φέρει την παγκόσμια οικονομία σε κατάσταση πανικού. Τι θα συμβεί, όμως, σε περίπτωση που αποτύχουμε να θέσουμε υπό έλεγχο τη «μέγα-κρίση» που ακούει στο όνομα κλιματική αλλαγή;
Ο διάσημος οικονομολόγος Νίκολας Στερν σημείωσε ότι το κόστος των επιπτώσεων της, μπορεί να στοιχίσει έως και το 20% του παγκοσμίου ΑΕΠ, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συνέπειες στη δημόσια υγεία και ο αφανισμός πολλών ειδών βιοποικιλότητας.
Σημείο κλειδί στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τους επιστήμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, θα είναι η συγκράτηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2ο C. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου θα πρέπει να μειωθούν κατά τουλάχιστον 80% έως το 2050, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Αν δεν το καταφέρουμε τότε οι επιπτώσεις για την ανθρωπότητα θα είναι δραματικές.
Παρά το γεγονός ότι οι βιώσιμοι ενεργειακοί πόροι και τεχνολογίες που βρίσκονται σήμερα στη διάθεσή μας είναι επαρκείς για να ανταποκριθούμε σε αυτήν την πρόκληση, σήμερα είναι εμφανές ότι οι οικονομικές, πολιτικές και κυβερνητικές παρεμβάσεις, που χρειάζονται για να επιτευχθεί αυτή η μετάβαση, όχι μόνο δεν έχουν υλοποιηθεί, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προβλέπεται καν να πραγματοποιηθούν στο εγγύς μέλλον. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών του κόσμου έχουν κυριολεκτικά βαλτώσει.
Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2008 εμφανίζονταν ως η ηγέτιδα δύναμη στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Αλλά το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε μια συντηρητική στροφή των ευρωπαϊκών κρατών, σαφέστατα λόγω και της οικονομικής κρίσης, αλλά και λόγω των πιέσεων που ασκούνται από τα ισχυρά λόμπι επιχειρήσεων. Αποκορύφωμα αυτής της στροφής είναι η σημαντική αποδυνάμωση του νέου συστήματος εμπορίας ρύπων που θα ισχύσει από το 2013, αλλά και η δυνατότητα που έχουν τα κράτη μέλη να «αντισταθμίζουν» τις εκπομπές τους σε τρίτες χώρες, αντί να τις μειώσουν στο εσωτερικό των χωρών. Με άλλα λόγια, από το 2013 και έπειτα μια χώρα της ΕΕ μπορεί να «αγοράσει» τη μείωση των εκπομπών της, επενδύοντας σε δράσεις μείωσης των εκπομπών π.χ. στην Ινδία, το Πακιστάν κτλ. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η ΕΕ μετεξελίχθηκε σε πολέμιο του κλίματος. Η ΕΕ παραμένει η «πολιτική δύναμη» με τις πιο σημαντικές κινήσεις για το κλίμα. Απλά είναι πασιφανές ότι οι διπλωματικές της κινήσεις και τα όσα έχει κάνει μέχρι στιγμής δεν είναι πλέον αρκετά.
ΗΠΑ και οι άλλοι
Οι ΗΠΑ δειλά αρχίζουν και στρέφουν τις πολιτικές τους προς μια ορθότερη αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Το πακέτο ανάκαμψης της αμερικάνικης οικονομίας περιλαμβάνει αρκετά καλά μέτρα για προώθηση των πρασίνων τεχνολογιών, ενώ φαίνεται πως θα δημιουργηθεί λίαν συντόμως το πρώτο σύστημα εμπορίας ρύπων. Επιπλέον, η Γερουσία προετοιμάζει την πρώτη νομοθετική δέσμευση για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε το 2020 οι εκπομπές να μειωθούν τα επίπεδα του 1990. Οι ΗΠΑ έχασαν πολύτιμο χρόνο εξαιτίας της προηγούμενης διακυβέρνησης Μπους, επομένως τα μέτρα που έχει εξαγγείλει ο Μπάρακ Ομπάμα δίνουν έναν τόνο αισιοδοξίας. Παρόλα αυτά, οι ΗΠΑ πρέπει να προσπαθήσουν ακόμα περισσότερο.
Η Αυστραλία πρόσφατα εξήγγειλε τη δέσμευσή της για μείωση των εκπομπών κατά 25% έως το 2020, σε σχέση με τα επίπεδα του 2000, πράγμα που σαφέστατα αποτελεί μια κίνηση καλής θέλησης. Όμως και η Αυστραλία υπολείπεται των προσδοκιών. Υπάρχουν άλλες χώρες, όμως, όπως η Ιαπωνία, ο Καναδάς και η Ρωσία που αντιδρούν στη λήψη φιλόδοξων μέτρων, δυσχεραίνοντας τις διαπραγματεύσεις.
Κίνα και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες
Η Κίνα εκπέμπει πλέον περισσότερα αέρια θερμοκηπίου από κάθε άλλη μεμονωμένη χώρα. Όμως, οι κατά κεφαλήν εκπομπές παραμένουν από τις χαμηλότερες στον κόσμο. Η Κίνα βέβαια δεν στέκεται με σταυρωμένα χέρια. Είναι αλήθεια ότι κάθε εβδομάδα κατασκευάζεται εκεί μια νέα μονάδα λιθάνθρακα, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι η Κίνα εγκαθιστά 12 ανεμογεννήτριες κάθε μέρα (1,5 MW), ενώ κάθε χρόνο διπλασιάζουν την εγκατεστημένη ισχύ των ανανεώσιμων πηγών.
Η Κίνα απέχει πολύ να χαρακτηριστεί καθαρή, αλλά υλοποιεί μερικές πολύ σημαντικές επενδύσεις για το κλίμα και είναι διατεθειμένη να κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Βασική προϋπόθεση, όμως, είναι η δέσμευση των ανεπτυγμένων κρατών για ουσιαστική μείωση των εκπομπών. Επιπλέον, άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Νότια Αφρική φαίνονται και αυτές διατεθειμένες να συνεισφέρουν στις παγκόσμιες προσπάθειες, αλλά απαιτούν μια δίκαιη κατανομή των ευθυνών και βοήθεια από τους ισχυρούς του κόσμου.
Το τοπίο στις διαπραγματεύσεις παραμένει ομιχλώδες. Ενόψει της κρίσιμη συνδιάσκεψης για το κλίμα που θα γίνει στην Κοπεγχάγη τον προσεχή Δεκέμβριο υπάρχουν αρκετοί που ισχυρίζονται ότι μια μη-συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία. Άλλοι πιστεύουν ότι η Κοπεγχάγη απλά θα ανοίξει το δρόμο για μια συμφωνία τα επόμενα 2-3 χρόνια. Όμως το WWF λέει ότι η οικονομική κρίση και η διαπάλη γεωστρατηγικών ενδιαφερόντων δεν πρέπει να ανακόψει το δρόμο προς τη σωτηρία του πλανήτη. Στην Κοπεγχάγη μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί μια παγκόσμια φιλόδοξη συμφωνία, που θα σώσει το κλίμα και κινήσει τις οικονομίες προς την ορθή οδό της βιώσιμης και καθαρής ανάπτυξης.
Το WWF προχωράει ακόμα περισσότερο τονίζοντας ότι αυτό που απαιτείται για την αντιμετώπιση της οικονομικής και κλιματικής κρίσης είναι η εφαρμογή ενός περιβαλλοντικού “new deal”. Απαιτούνται γενναίες δημόσιες επενδύσεις και σημαντικές χρηματοδοτήσεις προς τις «πράσινες τεχνολογίες», ώστε να μειωθούν οι εκπομπές και να τονωθεί η απασχόληση. Απαιτείται μια ολιστική ενσωμάτωση του περιβάλλοντος στις τομεακές πολιτικές, παράλληλα με τη λήψη μέτρων για τη διαφάνεια των μηχανισμών και των διακινούμενων πόρων, ώστε η περιβαλλοντική βελτίωση να συμπέσει με την βελτίωση των κοινωνικών συνθηκών. Πρόκειται για μια κατάσταση win-win!
Για παράδειγμα, μόνο η ενδυνάμωση των προσπαθειών εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα της ΕΕ θα αποφέρει κέρδη 14,5 δις € ετησίως, ενώ θα δημιουργηθούν 530.000 νέες θέσεις εργασίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου