Κίσσαβος: Χιονοδρομικό κέντρο και διανοίξεις αυτοκινητοδρόμων ή ήπια τουριστική ανάπτυξη;;

Με αφορμή τις τελευταίες πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις κάποιοι σκέφτονται με ποιο τρόπο θα μπορούν πλέον να βγάλουν εύκολα κέρδη. Οι προτάσεις πολλές και μέσα σ’ αυτές η δημιουργία νέων χιονοδρομικών κέντρων. Στην περιοχή μας, ο Κίσσαβος, που ήταν και στο παρελθόν επίκεντρο του ενδιαφέροντος, είναι ο ορεινός όγκος που παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Υποστηρίζεται από πολλούς ότι η λύση για τουριστική ανάπτυξη στον εν λόγω ορεινό όγκο είναι η διάνοιξη ασφαλτόδρομων και η δημιουργία χιονοδρομικού κέντρου. Προτείνεται μάλιστα η οδική σύνδεση των χωριών Σπηλιά, Καρίτσα, Μελιβοία, Μεγαλόβρυσο, Ανατολή μεταξύ τους καθώς και με την κορυφή του Κισσάβου με ασφαλτόστρωση.

Σαφώς, πρέπει να υπάρξει σύνδεση μεταξύ των χωριών με καλύτερους δρόμους πρώτα απ’ όλα για την εξυπηρέτηση των κατοίκων της περιοχής, όμως, είναι αφελές να προτείνει κανείς διάνοιξη ασφαλτόδρομων που θα κοστίσουν εκατομμύρια ευρώ, σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο. Οι δρόμοι που ήδη έχουν ανοιχθεί σχεδόν μέχρι την κορυφή του βουνού, προκαλούν προβλήματα που, εκτός από την καταστροφή της ορεινής φύσης και την αντιαισθητική εικόνα που δημιουργούν, έχουν ως συνέπεια σε πολλές περιοχές του βουνού, ακόμα και μέσα σε φαράγγια και ρέματα, να έχουν μεταφερθεί απορρίμματα (ακόμα και ψυγεία και πλυντήρια έχουν πεταχτεί) και οι όμορφες αυτές περιοχές να έχουν μετατραπεί σε χωματερές με πολλούς ακόμα κινδύνους (πυρκαγιές, μόλυνση υδροφόρου ορίζοντα κ.ά.).

Επίσης, για να κατασκευαστεί ένα χιονοδρομικό κέντρο χρειάζεται διάνοιξη δεκάδων χιλιομέτρων ασφαλτόδρομων σε δασικές ή αλπικές ορεινές ζώνες, κατασκευή κτιρίων σε δεσπόζουσες αλπικές τοποθεσίες, ισοπέδωση πλαγιών για τις πίστες και τέλος, εγκατάσταση πυλώνων (5-15 μέτρων ψηλοί) και συρματόσχοινων για τα δεκάδες lift. Άρα, είναι το λιγότερο ανόητο να μιλά κανείς για χιονοδρομικά σε περίοδο κλιματικής αλλαγής και ενώ ξέρουμε πως η περίοδος χιονόπτωσης στον εν λόγω ορεινό όγκο είναι πολύ μικρή. Διαρκεί μόλις ένα με τρεις μήνες το χρόνο. Πολλές φορές μάλιστα βαφτίζονται εκπαιδευτικά τέτοια χιονοδρομικά κέντρα επειδή δεν επιτρέπεται, σύμφωνα με το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, η δημιουργία νέων χιονοδρομικών κέντρων. Έτσι αυτά βαφτίζονται «εκπαιδευτικές πίστες» ώστε να μπορέσουν να επιχορηγηθούν.

Στη Γαλλία, μια χώρα όπου παραδοσιακά το σκι αποτελεί μια από τις βασικότερες μορφές τουρισμού, βρίσκεται υπό επανεξέταση το μοντέλο της τουριστικής ανάπτυξης. Ολοένα και περισσότεροι χιονοδρομικοί σταθμοί της Γαλλίας εγκαταλείπονται λόγω έλλειψης χιονιού με τις μηχανολογικές εγκαταστάσεις ερειπωμένες και σκουριασμένες.

Αντίθετα υπάρχουν εναλλακτικές μορφές ήπιου τουρισμού που έχουν μικρότερο κόστος κατασκευής και λειτουργίας, δεν επιβαρύνουν το ορεινό οικοσύστημα και αναπτύσσονται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, όπως για παράδειγμα η αναρρίχηση, το ράφτιν, το καγιάκ, η ποδηλασία, το ορειβατικό σκι, σκι αντοχής στους υφιστάμενους δασικούς δρόμους, η πεζοπορία σε σηματοδοτημένα μονοπάτια, οι παραδοσιακοί οικισμοί, κλπ. Παραδείγματα πετυχημένης εναλλακτικής τουριστικής ανάπτυξης αποτελούν η Κάλυμνος και τα Μετέωρα που, λόγω των σημαντικών αναρριχητικών πεδίων που διαθέτουν, έχουν αναδειχθεί σε παγκόσμιους αναρριχητικούς προορισμούς. Επίσης το Πάπιγκο και η Κόνιτσα, όπου οι παραπάνω φιλικές προς το περιβάλλον δραστηριότητες αναπτύσσονται όλο το χρόνο. Έτσι υπάρχει πραγματική άνθιση της τοπικής οικονομίας

Οι Οικολόγοι Πράσινοι προτείνουμε ολοκληρωμένες και δοκιμασμένες λύσεις για την ορθή χρήση και συνύπαρξή μας με το περιβάλλον.

Με εκτίμηση Οικολόγοι Πράσινοι Λάρισας

Όχι σε ένα τέτοιο χωροταξικό για τον τουρισμό!

Θεματική Ομάδα για τον Τουρισμό
των Οικολόγων Πράσινων

Σε μια εποχή που απαιτούνται νέες προσεγγίσεις και πολιτικές για την αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσης και των αδιεξόδων του τωρινού μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, το ΥΠΕΧΩΔΕ παρουσιάζει ένα σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης "Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό" (ΕΧΠΤ) που είναι ακόμα χειρότερο από αυτό που είχε δώσει στη δημοσιότητα τον Μάιο 2007, και που αποτυγχάνει όχι μόνο να προστατεύσει το περιβάλλον αλλά και οδηγεί στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν μιας βιώσιμης τουριστικής οικονομίας.
Το ΕΧΠΤ ενθαρρύνει το real estate και φωτογραφίζει «μεγάλες τουριστικές επενδύσεις» στις οποίες τα «δίνει όλα» θεωρώντας μάλιστα αυθαιρέτως ότι τέτοιες πολιτικές έχουν εθνική σημασία. Κανείς δεν αρνείται ότι ο Τουρισμός χρειάζεται χωροταξικό σχέδιο. ‘Όμως το σχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έχει καμία σχέση με τις ανάγκες ενός μοντέλου αειφορικού, βιώσιμου τουρισμού που συμβάλει στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών, στην διατήρηση του περιβάλλοντος και την προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι συνεπώς τάσσονται με όσους φορείς ζητούν να αποσυρθεί το συγκεκριμένο σχέδιο και να ξεκινήσει μια ουσιαστική διαβούλευση και κοινωνικός διάλογος με τους περιβαλλοντικούς αλλά και τουριστικούς φορείς που δίκαια αντιδρούν σύσσωμοι, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη ημερίδα διαλόγου σχετικά με τον Τουρισμό, που οργανώθηκε από τους Οικολόγους Πράσινους στα Χανιά στις 4/10 με τη συμμετοχή εκπροσώπων 22 φορέων από όλη την Ελλάδα.
Ο Τουρισμός μας δεν χρειάζεται ένα τέτοιο σχέδιο το οποίο επιτρέπει -αντισυνταγματικά- την ιδιωτική πολεοδόμηση, ομογενοποιεί τα μεσαία και μεγάλα νησιά, βρίθει φωτογραφικών ρυθμίσεων για μια σειρά «επενδύσεων», δίνει τη δυνατότητα να δομηθούν «5 βραχονησίδες» και μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα σειρά σκανδάλων real estate σε ευαίσθητες οικολογικά περιοχές μια και νομιμοποιεί αποκλίσεις από τη νομοθεσία στο όνομα επενδύσεων - δήθεν - εθνικής σημασίας.
Σε μια εποχή διαρκούς και οξείας χρηματοπιστωτικής κρίσης, εν μέσω υπερκορεσμού της προσφοράς ξενοδοχειακών κλινών στην Ελλάδα και προβλέψεων για οξεία μείωση των τουριστικών αφίξεων, η εξάρτηση του Τουρισμού μας από επιδοτούμενες και καταχρεωμένες από την πρώτη ημέρα λειτουργίας, μεγάλες υπερπολυτελείς μονάδες τις οποίες ουσιαστικά διαχειρίζονται διεθνή κερδοσκοπικά κεφάλαια – που βεβαίως ουδόλως ενδιαφέρονται για την τοπική οικονομική και κοινωνική ευημερία, μπορεί να οδηγήσει ολόκληρες περιοχές της περιφέρειας σε οικονομικό κραχ. Το ρίσκο για την κοινωνία είναι τεράστιο, και το κέρδος μηδαμινό.
Το σχέδιο θυσιάζει νησιά όπως την Αντίπαρο και τη Φολέγανδρο προσθέτοντάς τα στα ‘μεγάλα νησιά’ προς ανάπτυξη, αλλά είναι καταστροφικό και για τα υπόλοιπα αφού ενώ τα χωρίζει σε 4 ομάδες, ουσιαστικά επιτρέπει την μαζική τουριστική ανάπτυξη και στις 4, ακόμα και σε 5 ακατοίκητα (άρα άνυδρα) νησιά τα οποία, ίσως για να αποφύγει τις αντιδράσεις, δεν κατονομάζει. Θυσιάζει – φωτογραφικά - και άλλες περιοχές όπως η Μήλος και η Χαλκιδική βαπτίζοντας τις εξορυκτικές δραστηριότητες ως …συμβατές με τις τουριστικές.
Φροντίζει επίσης να δώσει συγχωροχάρτι σε παλιές αμαρτίες και παρανομίες, εξαιρώντας τις υφιστάμενες τουριστικές εγκαταστάσεις από ... λεπτομέρειες, όπως η απόσταση από τον αιγιαλό και επιτρέπει μάλιστα και τη δόμηση νέων μονάδων μόλις σε 50 μ. από τον αιγιαλό, αγνοώντας τις πολύ πιθανές επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών και φυσικούς κινδύνους (πχ διάβρωση ακτών, άνοδο στάθμης, τσουνάμι). Όσον αφορά στο τι κτήρια θα αποτελέσουν το ξενοδοχειακό δυναμικό του 21ου αιώνα, το ΕΧΠΤ μας επιστρέφει στον 19ο αιώνα, αγνοώντας επιδεικτικά την πιθανότητα χρήσης βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, σεβασμού του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος, και εξοικονόμησης φυσικών πόρων, ανακύκλωσης νερού και βελτιστοποίησης των περιβαλλοντικών επιδόσεων τους.
Αγνοεί δε παντελώς την έννοια της «φέρουσας ικανότητας» μια περιοχής και το ορατό πρόβλημα του κορεσμού σε πολλές τουριστικές περιοχές. Καταστροφικό για τις παράκτιες και φυσικές περιοχές, αφού αυτές επιλέγονται κατά προτεραιότητα για συνδυασμένη ανάπτυξη ξενοδοχείων, παραθεριστικών κατοικιών, γκολφ, συνεδριακών, ακόμα και εμπορικών κέντρων ώστε ο τουρίστας να μην χρειάζεται να ξεμυτίσει.
Ενώ γενικά χαρακτηρίζεται από άγνοια και σκόπιμη ασάφεια, το σχέδιο τάσσεται αναφανδόν και λεπτομερώς υπέρ της ανάπτυξης Γκολφ, ευνοώντας την ανάπτυξη δύο ή και περισσότερων στην ίδια περιοχή, ακόμα και αν είναι άνυδρη, επιτρέποντας την άνευ όρων αφαλάτωση. Δίνει επίσης τη δυνατότητα ανέγερσης μέχρι και τριώροφων παραθεριστικών κατοικιών προς πώληση, με όρους δόμησης ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Αντί να αποθαρρύνει την εκτός σχεδίου δόμηση, ουσιαστικά την ενθαρρύνει και θα οδηγήσει σε ανέγερση τεράστιων συγκροτημάτων δίπλα σε προστατευόμενες περιοχές.
Στις λίγες θετικές αλλά ασαφείς προβλέψεις περιλαμβάνεται το ότι προβλέπονται (μη-προσδιορισμένα) κίνητρα για απόσυρση κτηρίων που προσβάλουν την αισθητική σε μητροπολιτικές περιοχές, η θέσπιση ειδικού τέλους υπέρ των (ανύπαρκτων σχεδόν σήμερα) Φορέων Διαχείρισης Προστατευομένων Περιοχών, η τουλάχιστον μη-εχθρική αντιμετώπιση των ανεμογεννητριών, η αρνητική τοποθέτηση για ανάπτυξη νέων χιονοδρομικών κέντρων, αλλά και η ανάπτυξη σιδηροδρομικών υποδομών – το πρόβλημα όμως είναι ότι με βάση τα μέχρι σήμερα κυβερνητικά έργα όλα τα παραπάνω αποτελούν απλά λόγια και κενές υποσχέσεις ή στάχτη στα μάτια.
Από τα πιο ανησυχητικά κομμάτια, είναι αυτό που αναφέρει 'ενδεικτικά' τις παράκτιες περιοχές στις οποίες θα 'αναζητηθεί' η ανάπτυξη 'σύνθετων και ολοκληρωμένων μορφών τουρισμού' - μάλλον ο όρος ολοκληρωτικών μορφών τουρισμού θα απέδιδε καλύτερα το νόημα. Τα περίφημα "150 στρέμματα" - ελάχιστο όριο για δόμηση αυτών των 'ολοκληρωμένων' τουριστικών χωριών-πόλεων, θα μεγαλώσουν, αντί να περιορίσουν, την γεωγραφική έκταση της καταστροφής.
Ξενοδοχεία εφεξής θα μπορούν να κτίζονται και 500 μέτρα μακριά από οικισμούς με αρτιότητα μόλις 2 στρέμματα, με μαθηματικό αποτέλεσμα την χωρίς όριο επέκταση των οικισμών σε βάθος χρόνου. Αν περάσει αυτό το σχέδιο θα χαθεί και η τελευταία ευκαιρία να κλείσουμε την χαίνουσα πληγή της εκτός σχεδίου δόμησης ώστε να μην ακρωτηριάσουμε τις εναπομείνασες φυσικές περιοχές.
Αντί να διδαχθούμε από τα λάθη άλλων μεσογειακών χωρών που τώρα γκρεμίζουν για να απελευθερώσουν τις αποπνικτικά τσιμεντοποιημένες ακτές τους, ετοιμαζόμαστε να προσθέσουμε 1 εκατομμύριο παραθεριστικές κατοικίες και χιλιάδες στρέμματα υδροβόρου γκολφ στις λιγοστές φυσικές περιοχές που απέμειναν.
Από την όλη φιλοσοφία και ανάλυση του πρόχειρου και δειλού αυτού σχεδίου απουσιάζει το όραμα για έναν τουρισμό ισάξιο της ιστορίας και του κάλους της χώρας μας, ενώ αναδύεται η μοιρολατρία του τύπου - "αυτός είναι ο τουρισμός μας, τι να κάνουμε".
Όπως σημειώνει και το ίδιο το Υπουργείο, το σχέδιο αποσκοπεί στην "χρονική και χωρική διεύρυνση της τουριστικής δραστηριότητας", κάτι που θα αποτελέσει, αν δεν αλλάξουμε πρώτα το μοντέλο του τουρισμού, την ταφόπλακα και για το περιβάλλον αλλά και για τον ίδιο τον τουρισμό της χώρας.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι προτείνουν καταρχήν άμεσα, συγκεκριμένα, μέτρα για αντιμετώπιση των πιο ακραίων περιβαλλοντικών και κοινωνικών / οικονομικών επιπτώσεων του μαζικού τουρισμού και σε δεύτερο στάδιο μία συνολική στροφή, με ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης δίκαιων, βιώσιμων και οικολογικών μορφών τουρισμού την εποχή της κλιματικής αλλαγής. Ο Τουρισμός θα πρέπει να υπηρετεί την κοινωνία και όχι το αντίστροφο, τον πολίτη και όχι τον πελάτη. Αυτό όμως δεν θα συμβεί με το αόρατο χέρι της αγοράς αλλά με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και της κοινωνίας των πολιτών στην ρύθμιση νέων πλαισίων για ένα βιώσιμο Τουρισμό.

Aπορρίφθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο το Χωροταξικό Πλαίσιο Τουρισμού (συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης)

Από το tvxs.gr:

Το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας καταψήφισε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, με εννέα ψήφους κατά, επτά υπέρ και δύο επιφυλάξεις.

Με στόχο τη βελτίωση της κυβερνητικής πρότασης, μηχανικοί και εκπρόσωποι άλλων φορέων αξίωσαν να συνεχιστεί ο διάλογος με αντικείμενο το νομοθέτημα του ΥΠΕΧΩΔΕ το οποίο προσβάλλει -κυρίως εξαιτίας των άρθρων 9 και 10- το περιβάλλον και την ακεραιότητα της παράκτιας ζώνης της χώρας.

Παρόλα αυτά, η απόφαση δεν δεσμεύει τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, Γιώργο Σουφλιά, ο οποίος επικαλούμενος ούτως ή άλλως το γνωμοδοτικό χαρακτήρα του Συμβουλίου, θα προχωρήσει τη διαδικασία επικύρωσης του Χωροταξικού για τον Τουρισμό.

Τσιμεντοποίηση των ελληνικών ακτών

"Την Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου διεξάγεται στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας η ψηφοφορία με αντικείμενο το Χωροταξικό στον Τουρισμό. Μία διαδικασία, κρίσιμη για το μέλλον των ελληνικών νησιών και ακτών. Δείτε την ανάλυση από τους Οικολόγους Πράσινους στο tvxs.gr.

Σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις και επιστημονικούς φορείς, προωθείται η «αλλεπάλληλη, διάσπαρτη δόμηση τουριστικών χωριών σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στα νησιά και στις ακτές με επιδότηση έως και 50% και υπέρ - πολλαπλάσια δόμηση από ό,τι επιτρεπόταν έως σήμερα».

Η ψηφοφορία είχε αναβληθεί αιφνιδίως (στις 16 Δεκεμβρίου 2008), ύστερα από τη μαζική αντίδραση οικολογικών και κοινωνικών φορέων που εκπροσωπούνται στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας και οι οποίοι προτάσσουν το σύνθημα: «ΟΧΙ στην τσιμεντοποίηση των ακτών και των νησιών».

Το μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος, περιγράφει στο tvxs.gr τις βασικές κατευθύνσεις του Χωροταξικού για τον Τουρισμό. Ένα νομοθέτημα που «πέρασε με τρίπλα» και «νομιμοποιεί την οικοδόμηση στις παράκτιες ζώνες». Ο κ. Χρυσόγελος, ο οποίος επισημαίνει ότι στην Ελλάδα 1 στα 7 εκατομμύρια κτίσματα είναι αυθαίρετα, τονίζει την έλλειψη ουσιαστικής κοινωνικής διαβούλευσης επί του κυβερνητικού σχεδιασμού, με ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την εκστρατεία εναντίον του Χωροταξικού για τον Τουρισμό, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: http://www.diktioaigaiou.gr/"

Αραγε να ισχύει το "ο κάθε λαός έχει τους ηγέτες που τους αξίζει"?
Το υπουργείο περιβάλλοντος(?) και (μεγάλων) δημοσίων έργων απέναντι στους ιθαγενείς: ποιός άραγε θα πληρώσει την νύφη σε βάθος 10-20 χρόνων?