Μπερκίν, Γρηγορόπουλος, Καλτεζάς: Όταν η αστυνομική βία σκοτώνει την αθωότητα

Ο δεκαπεντάχρονος Μπερκίν Ελβάν είναι το μικρότερο σε ηλικία θύμα της καταστολής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στο πάρκο Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη. Το παιδί που είχε τραυματιστεί σοβαρά εξαιτίας χτυπήματος που υπέστη από κάνιστρο δακρυγόνου αστυνομικών την ώρα που πήγαινε να πάρει ψωμί κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, έπεσε σε κώμα για εννέα μήνες και τελικά εξέπνευσε την περασμένη Τρίτη σε νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης.

Ο θρήνος από τη δολοφονία του δεκαπεντάχρονου παιδιού μετατρέπεται σε οργή και κραυγή διεκδίκησης για δικαιοσύνη και ελευθερία σε Ελλάδα και Τουρκία. Ο Μιχάλης Καλτεζάς, ο Αλέξης Γρηγορόπουλος και ο Μπερκίν Ελβάν, ήταν όλοι δεκαπέντε χρονών και δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από την αστυνομία. Ο θάνατος τους ξύπνησε τους δύο λαούς και επανέφερε το ζήτημα της αλόγιστης χρήσης βίας από την πλευρά της αστυνομίας με τον πλέον οδυνηρό τρόπο. Η Τουρκία μετρά ήδη επτά νεκρούς από την έναρξη των διαδηλώσεων στην πλατεία Ταξίμ, ενώ ο κατάλογος των θυμάτων της αστυνομικής βίας διαχρονικά είναι τεράστιος. Στην Ελλάδα, η Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την αστυνομική βία καταδεικνύει τη συστημικότητα του προβλήματος. Η υπερβολική χρήση βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, η κακομεταχείριση ατόμων που συνελήφθησαν ως ύποπτοι διάπραξης αδικημάτων, καθώς και η κακομεταχείριση ευπαθών ομάδων, όπως μετανάστες, αιτούντες άσυλο και Ρομά,  δεν αποτελούν ούτε εξαίρεση, ούτε μεμονωμένα περιστατικά. Εξάλλου, κατά την τελευταία δεκαετία, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταδίκασε τη χώρα μας σε ένδεκα υποθέσεις για την παραβίαση των άρθρων 2 και 3 που αφορούν στο δικαίωμα στη ζωή και την απαγόρευση των βασανιστηρίων αντίστοιχα, από μέλη των σωμάτων ασφαλείας. Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε παραβίαση του Διεθνούς Συμφώνου για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα του ΟΗΕ σε δύο υποθέσεις, ενώ οι ποινικές και πειθαρχικές έρευνες κρίθηκαν ανεπαρκείς.
Η Τουρκία δεν βρίσκεται τόσο μακρυά μας όσο νομίζουμε. Η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να μην συγκρίνεται σε ένταση και έκταση, αποτελεί όμως κοινό τόπο και για τις δύο χώρες. Η αλληλεγγύη μας στον τουρκικό λαό που δοκιμάζεται από αυταρχικές και διεφθαρμένες κυβερνήσεις είναι διαρκής και ο αγώνας για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κοινός.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητες κάποιες δομικές παρεμβάσεις στην αντιμετώπιση των καταγγελιών για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκ μέρους των αστυνομικών αρχών και στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, η  έρευνα που ακολουθεί την καταγγελία θα πρέπει να είναι άμεση, αμερόληπτη και διεξοδική και να διεξάγεται από ανεξάρτητο φορέα που να μην έχει καμία οργανική σύνδεση με τα σώματα αυτά. Στη συνέχεια, το πόρισμα θα πρέπει να οδηγεί σε παραπομπή ή μη των υπαίτιων στη Δικαιοσύνη με ολοκληρωμένες, δίκαιες  και διαφανείς διαδικασίες. Παράλληλα, η εκπαίδευση των αστυνομικών οργάνων στα ανθρώπινα δικαιώματα, η διασφάλιση της ατομικής ταυτοποίησης των αστυνομικών, η επιλογή της διαμεσολάβησης έναντι της χρήσης βίας για την αποκλιμάκωση των συγκρούσεων και η προστασία των θυμάτων σε συνδυασμό με τη δυνατότητα επανόρθωσης, είναι κάποια από τα ελάχιστα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ότι η ατιμωρησία θρέφει το φασισμό. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο η έλλειψη λογοδοσίας των αστυνομικών οργάνων συμβάλλει στη διαιώνιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην κλιμάκωσή τους. Κανένας δεν δικαιούται να μείνει παθητικός σε μία τέτοια πραγματικότητα, που αποτυπώνεται γυμνή στα λόγια της Ετζέ Τεμέλκουραν  Μην κλαις ρε! Ύψωσε τη φωνή σου!